ÜRETEÇLER TEST ÇÖZÜMLERİ
Üreteçlerin devreye seri ve paralel bağlanması ile ilgili devre hesaplamaları. Eşdeğer üreteç gerilimi, eşdeğer üreteç direnci ile ilgili çözümlü soruların çözümleri.
Çözüm – 1
Üretecin iç direnci önemsiz ise üretecin eşdeğer direncini R1 ve R2 dirençleri belirler. Devreyi aşağıdaki şekle getirebiliriz.
42 ve 30 V’luk seri bağlı iki üretecin eşdeğer gerilimi 72 V’tur.
Devrenin eşdeğer direnci,
Reş = 6
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 2
Devredeki toplam gerilim Ԑ1 ve Ԑ2 üreteçlerinin toplam gerilimine eşittir. Ԑ1 ve Ԑ2 seri bağlıdırlar. Bu üreteçler seri bağlı olduğundan gerilimleri toplamı 60 V’tur.
Ԑeş = 30 + 30 = 60 V
Devreden geçen akımı bulursak herbir direncin üzerindeki gerilimi bulabiliriz. 3 direnç seri bağlı olduğundan;
Reş = R1 + R2 + R3
Reş = 15 + 10 + 5 = 30 Ω
I = 2 A
V1 = 15.2 = 30 V
V2 = 10 . 2 = 20 V
V3 = 5.2 = 10 V
V1 + V2 – V3 = 30 + 20 – 10 = 40 V
Doğru cevap E seçeneği.
Çözüm – 3
Devrede iki üreteç paralel bağlı iken 3. Üreteç bunlara seri bağlıdır. Devreyi aşağıdaki gibi düzenleyebiliriz.
Paralel bağlı üreteçlerin eşdeğer gerilimi 20 V’tur. Bunlara seri bağlı 3. Üreteçle birlikte,
Eşdeğer gerilim;
Ԑeş = 20 + 20 = 40 V olur.
Devrenin toplam gerilimi 40 Volt’tur. Eşdeğer akımı bulmak için Eşdeğer direnci bulmalıyız.
Reş = R1 + R2 + R3 = 40 + 30 + 10
Reş = 80 Ω
Eşdeğer akım,
V1 = 40 . 0,5 = 20 V
V3 = 10 . 0,5 = 5 V
= 4
Doğru cevap B seçeneği.
Çözüm – 4
Şekil – 1 deki devrenin eşdeğer gerilimi 24 V’tur. Eşdeğer direnç bulunursa kol akımı I1 bulunur.
I1 akımı,
Şekil – 2 de üç üretecin toplam gerilimi;
Ԑ = 24 + 24 + 24 = 72 V
Eşdeğer direnç,
Reş = 8 Ω
I2 = 3I1 olduğundan I. ifade doğrudur.
Paralel bağlı özdeş üreteçlerin herbirinden aynı akım çekilir. Ana kol akımı 3 A ise Ԑ1 üretecinden çekilen akım,
1 A akım ile üreteç 24 saat dayandığından paralel bağlı üreteçler 24 saat sonra tükenirler. II. ifade yanlıştır.
Ԑ4 üretecinin tükenme süresini hesaplayalım.
Şekil – 2 de devreden geçen akım 9 A ise her bir üreteçten çekilen akım 9 A’dir.
1 A akım ile 24 saat dayanabilen üreteçler 9 A ile,
| 24 | = 2,67 saat dayanabilir. |
| 9 |
III. ifade yanlıştır.
R1 direnci üzerindeki gücü bulalım. Güç iki formülden bulunabilir.
WR1 = I12 . R1
İkinci formülü kullanalım. R1 ve R2 direnci paralel bağlı olduğundan üzerlerindeki gerilim eşit ve 24 V’tur.
WR1 = 36 Watt
R3 üzerindeki gücü bulalım.
WR3 = 216 Watt
WR3 = 6WR1
IV. ifade doğrudur.
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 5
Şekil-1 deki üreteçlerin eşdeğer gerilimi 1 üretecin gerilimine eşittir.
Ԑeş = 50 V
Üreteçlerin herbirinin iç direnci 6 Ω ise eşdeğer dirençleri;
R1 ile R2 dirençlerinin eşdeğeri;
Bu değere üreteçlerin eşdeğer direncini de ilave edersek devrenin toplam direncini buluruz.
R = 48 + 2 = 50 Ω
Şekil -2 de devrenin eşdeğer gerilimi,
Ԑeş = 50 + 50 + 50 = 150 V
Üreteçlerin eşdeğer direnci,
RԐeş = 6 + 6 + 6 = 18 Ω dur.
R3 ile R4 dirençlerinin eşdeğeri,
Devrenin toplam direnci,
R = 32 + 18 = 50 Ω dur.
I2 = 3 A
I2 = 3I1 dir. I. ifade yanlıştır.
I1 akımı 1 A dir. Bu akım paralel bağlı 3 üreteçten çekilmektedir. Her bir üretecin devreye verdiği akım,
1 A akım ile 24 saatte tükenen üreteç 1/3 A ile,
24 . 3 = 72 saat.
Ԑ1 üretecinin tükenme süresi 72 saattir. II. ifade doğrudur.
I2 akımı 3 A dir. Devreye seri bağlı herbir üreteçten çekilen akım 3 A dir. 1 A akım ile 24 saat dayanan üreteç 3 A ile,
III. ifade doğrudur.
WR1 ile WR3 güçlerini hesaplayalım.
Şekil-1 de ana kol akımı 1 A dir. R1 ile R2 dirençleri eşit olduğundan her birinden 0,5 A akım geçer.
WR1 = (0,5)2 . 96 = 24 W
Şekil – 2 de ana kol akımı 3 A dir. R3 ile R4 dirençleri eşit olduğundan herbirinden 1,5 A akım geçer.
WR3 = (1,5)2 . 64 = 144 W olur.
IV. ifade yanlıştır.
Doğru cevap B seçeneği.
Çözüm – 6
Öncelikle I1 akımını bulalım.
Ԑeş = 20 + 20 = 40 V
| Reş = | 60 . 30 | = 20 Ω |
| 60 + 30 |
I1 = I2 olduğundan I2 akımı da 2 A olmalıdır. R4 ile R5 dirençlerinin eşdeğerini hesaplayalım.
R3 direnci bunlara seri bağlıdır.
R3-5 = 24 +6 = 30 Ω
V = I.R olduğundan iki üretecin toplam gerilimi,
V = 2 . 30 = 60 V olmalıdır. Üreteçlerden biri 20 V olduğuna göre,
60 = 20 + Ԑ1
Ԑ1 = 40 V olmalıdır.
Doğru cevap B seçeneği.
Üreteçler Test Soruları
Üreteçlerin Bağlanması Konu Anlatımı
SANATSAL BİLGİ
13/11/2017