Özel Ders

BİYOLOJİ BİLİMİNİN KONUSU

Biyolojinin alt dalları, uygulama alanları, Bilimsel yöntem ve ilkeleri.

Biyoloji tüm canlıların yapısını, vücutlarındaki hayatsal olayları, gelişimini, çevre ile olan ilişkilerini, yeryüzündeki dağılışlarını, çeşitliliklerini inceleyen bilim dalıdır. Biyoloji eski Yunancada “canlı” anlamına gelen Bios ile “bilim” anlamına gelen logos kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur.

Biyolojinin Alt Dalları

Biyoloji iki ana bölüme ayrılır.

1- Zooloji: Hayvanları inceler

2- Botanik: Bitkileri inceler.

Bu iki bölümde alt bölümlerden oluşmuştur.

1-Taksonomi: canlıları benzer ve farklı özelliklerine göre gruplandırır.

2-Histoloji: Canlı dokusunu inceleyen alt bilim dalıdır.

3-Sitoloji: Tüm canlıların hücre yapılarını ve hücre olaylarını inceler.

4-Mikrobiyoloji: Mikroskobik canlıları(bakteri, virüs vb.) inceler.

5-Fizyoloji: Canlılarda hücrelerin, dokuların, organların işleyişini ve yapısını inceleyen bilim dalıdır.

6-Anatomi: Canlıların iç yapılarını inceler.

7-Morfoloji: Canlıların dış görünüş özelliklerini inceler.

8-Biyokimya: Canlıları oluşturan maddelerin kimyasal yapısını inceleyen bilim dalıdır.

9- Moleküler Biyoloji: Hücrelerin moleküler yapısını, gen ve enzimleri (DNA, RNA vb.) inceler.

10-Kalıtım: Canlı özelliklerinin dölden döle geçişini inceler.

11-Ekoloji: Canlıların yaşadıkları çevre ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır.

12-Embriyoloji: Bitki ve hayvanların yumurtadan itibaren gelişim evrelerini inceler.

13-Etiyoloji : Davranış bilimi.

13-Parazitoloji: Parazit canlıları inceler.

14-Entomoloji: böcekleri inceler.

Biyolojinin Uygulama Alanları

Biyolojinin uygulama alanlarından bazıları aşağıdadır.

-Tıp

-Veterinerlik

-Genetik Mühendisliği

-Biyoteknoloji

-Moleküler Biyoloji

-Mikrobiyoloji

-Tarım

-Diş Hekimliği

-Gıda Mühendisliği

-Biyosistem Mühendisliği

-Bahçe Bitkileri

-Biyokimya

Bilimsel Yöntem Ve İlkeleri

Bilim adamları gözlem ve deneyler yaparak genellemelere ulaşırlar. Tüm bilim dallarında problemin çözümünde izlenen yol aynı olmakla birlikte, her bilim dalının kendine özgü teknik ve araçları vardır.

Bir bilim adamı şu özelliklere sahip olmalıdır; Tarafsız, kararlı, mantıklı, meraklı, şüpheci, akılcı, eleştiriye açık.

Bilimsel bir problemin çözümünde aşağıdaki yollar izlenir.

1-Gözlem Yapmak

2-Soru Sormak

3-Hipotez Kurmak

4-Hipoteze Dayalı Tahminler Yapmak

5-Kontrollü Deneyler Yapmak

6-Teori Kurmak

7-Kanunlara Ulaşmak

Bilimsel yöntem; bilimsel olarak tanımlanan problemlerin, konuyla ilgili olan diğer bilim insanlarının kabul edebileceği şekilde çözülmesi.

1. Problemi Belirlemek

Bilimsel çalışmalar çevremizdeki olayları anlamak için sorular sormakla başlar. Öncelikle hangi soruya cevap araştırıldığı belirlenmelidir.

2. Gözlem Yaparak Veri Toplamak

Bir olay üzerinde yapılan bilimsel çalışmada gözlem ve deney önemli basamaklardır.

Gözlem; Bir olayla ilgili duyu organları veya araç – gereçler kullanarak yapılan incelemelerdir.

Nitel gözlem; herhangi bir araç gereç kullanmadan sadece duyu organları ile yapılan gözlemdir.

Nicel gözlem; duyu organları ile birlikte ölçme araçları da kullanılarak yapılan gözlemdir.

3. Verilere Dayalı Hipotez Kurmak

Hipotez; bilimsel bir problemin verilere dayalı olarak kurulan geçici çözüm yoludur. Bilimsel bir hipotez, incelenen probleme bir ölçüde cevap verebilmeli ve bir takım deneylerle geçerli olup olmadığı test edilebilmelidir.

4. Kontrollü Deneylerle Hipotezi Sınamak

Hipotezler kurulduktan sonra deneylerle hipoteze dayalı tahminlerin ve hipotezin geçerliliği, doğruluğu araştırılır.

5. Gözlem ve Deney Verilerine Göre Sonuca Varmak

Doğruluğu ispatlandığında hipotezin sonuç raporu yayınlanarak ilgili herkese duyurulur. Bir doğa olayının veya problemin çözümlenme süreci bu şekilde gerçekleşir.

Tanımlar

Gerçek: Farklı kişiler tarafından tekrarlandığında aynı sonucu veren gözlemlerdir.

Veri: Bir problemle ilgili gerçeklerdir.

Hipotez: Problemin çözümü için kabul edilen geçici çözümdür.

Teori: Hipotez her deneyde aynı sonucu veriyorsa buna kuram denir.

Kanun: Teori evrensel bir gerçek ise kanundur.

BİYOLOJİ 1. BÖLÜMÜN KONULARI

1- BİYOLOJİNİN KONUSU

2- CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

3- CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

4- CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ

5- ÖKARYOT CANLILAR VE PROTİSTA ALEMİ