SOLUNUM SİSTEMİ TEST I ÇÖZÜMLERİ
11. sınıflar ve üniversiteye hazırlık biyoloji dersi konusu. İnsanda solunum sisteminin yapısı ve görevleri. Solunum organlarının çalışması ile ilgili testin çözümleri.
Çözüm – 1
Dışarıdan alınan havanın ağız ve burundan geçerek alveollerden kana geçişine ve kandaki CO2 nin alveollere verilmesine dış solunum, kandaki O2 nin dokulara bırakılmasına ve dokulardaki CO2 nin kana geçmesine iç solunum adı verilir.
Dış solunumda ağız ve burundan hava alınır, alınan hava solunum yollarında temizlenir, bronşlardan geçerek akciğerlere gelir. Akciğer alveollerine geçen hava buradan kılcal damarlara verilir. Kılcallardaki kanda bulunan alyuvarlar O2 ile birleşir.
Kandan doku sıvısına O2 verilmesi iç solunum olayında olur.
Doğru cevap D seçeneği.
Çözüm – 2
Solunum olayını denetleyen merkezler omurilik soğanı ve beynin pons adı verilen bölgesinde bulunur. Omurilik soğanı ana düzeni sağlar, pons ise soluk alıp verme geçişini yumuşatır.
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 3
Hücrelerde üretilen karbondioksitin %7 si kan plazmasında çözünmüş olarak, %23 ü hemoglobin ile %70 i kan plazmasında bikarbonat iyonları şeklinde akciğerlere taşınır.
Doğru cevap B seçeneği.
Çözüm – 4
Her hemoglobin 4 adet O2 taşıyabilmektedir.
Hemoglobinler normal metabolizma sırasında taşıdıkları O2 nin %30 unu dokulara bırakırlar, ancak bazı durumlarda dokulara bırakılan O2 miktarı daha fazla veya daha az olabilmektedir.
Hemoglobinin O2 ile birleşmesini ve O2 den ayrılması 4 faktöre bağlıdır.
Akciğerlerde O2 oranı yüksek dokularda azdır. Bu nedenle hemoglobin akciğerlerde O2 ile bağlanırken, dokularda O2 yi bırakır.
Dokularda CO2 miktarı fazladır, CO2 yoğunluğu artınca hemoglobin taşıdığı oksijeni daha fazla bırakır.
Koşma, hastalık gibi durumlarda vücut ısısı yükselir, vücut ısısının yükselmesi hemoglobinin dokulara daha fazla O2 bırakmasını sağlar.
Atmosferdeki O2 yoğunluğu 1. Maddede belirtildiği üzere hemoglobinin O2 ile bağlanma oranını etkilemektedir. O2 yoğunluğu ne kadar fazla ise hemoglobin o kadar fazla O2 ile birleşir. Hemoglobin tarafından taşınan O2 yetersiz kalınca vücut daha fazla alyuvar üreterek taşınan O2 açığını kapatır. Yüksek yerlere çıkınca insan vücudunda böyle bir değişim meydana gelir.
Demek ki hemoglobinin O2 taşıması ve bu O2 yi dokulara bırakması her 4 faktöre de bağlıdır.
Doğru cevap E seçeneği.
Çözüm – 5
Soluk alma olayı sırasında;
Diyafram kasları kasılır,
Kaburga kasları kasılır,
Göğüs basıncı düşer,
Akciğerlerdeki basınç düşer,
Göğüs boşluğu genişler,
Akciğerlere hava dolar.
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 6
Soluk verme olayı sırasında;
Diyafram ve kaburga kasları gevşer,
Akciğerlerin hacmi azalır,
Akciğerlerin basıncı artar,
Dış ortama hava verilir. Verilen havada CO2 gazı yoğundur.
Doğru cevap B seçeneği
Çözüm – 7
Soluk borusu akciğerlere girmeden önce bronşlara ayrılır, bronşlar akciğere girince bronşçuk adı verilen borucuklara ayrılırlar. Bronşçukların ucunda hava kesecikleri bulunur. Bu hava keseciklerine alveol adı verilir.
Akciğerlerin üzeri pleura adı verilen çift katlı bir zar ile örtülüdür.
Alveoller tek katlı epitel dokudan oluşmuştur. Kan ile akciğer arasındaki O2 ve CO2 alışverişi alveollerde gerçekleştirilir.
Doğru cevap D seçeneği.
Çözüm – 8
Soluk borusunda kıkırdak halkalar bulunur. Bu kıkırdak halkalar soluk borusunun sürekli açık kalmasını sağlar. Bu kıkırdak halkalar dairesel biçimde olmayıp at nalı şeklindedir. Bunun sebebi soluk borusu ile yemek borusunun komşu olmasıdır. Soluk borusunun yemek borusuna komşu olan kısmında kıkırdak halka bulunmaz. Bu durum besinlerin yemek borusundan geçişi sırasında yemek borusunun genişleyebilmesine imkan verir.
Doğru cevap E seçeneği.
Çözüm – 9
Sağ akciğer üç lop, sol akciğer iki loptan meydana gelmiştir.
Akciğerlerin iç yüzeyleri epitel hücrelerinin salgıladığı lipoprotein adlı bir madde ile örtülüdür.
Akciğerler kalpten kirli kan alır, temizleyerek tekrar kalbe gönderirler.
Bronşçuklarda kıkırdak halka bulunmaz.
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 10
Dokularda üretilen CO2 akciğerlere kan plazmasında çözünmüş olarak, kan plazmasında bikarbonat iyonları şeklinde ve hemoglobin ile taşınmaktadır. Soruda verilen olaylar karbondioksitin bikarbonat iyonları biçiminde taşınması ile ilgilidir.
Öncelikle CO2 alyuvarlara girer,
Daha sonra karbonikanhidraz enzimi H2O ile CO2 nin tepkimeye girerek H2CO3 (karbonik asit) oluşturmasını sağlar,
Oluşan H2CO3, H+ ve HCO3- iyonlarına ayrılır,
H+ iyonları hemoglobine bağlanır, HCO3- iyonları alyuvarlardan kan plazmasına geçer,
Akciğerlerde HCO3- iyonları tekrar alyuvarlara girerek H2CO3 oluşturur,
H2CO3, karbonikanhidraz enzimi ile H2O ve CO2 ye ayrılır,
CO2 dış ortama verilir.
Numaralandırılmış ifadelerdeki olayların gerçekleşme sırası A seçeneğinde doğru verilmiştir.
Doğru cevap A seçeneği.
Çözüm – 11
Solunum hızını etkileyen faktörler;
1. Kandaki karbondioksit yoğunluğu
2. Metabolizma hızı
3. Sinir sistemi
4. Akciğerlerdeki iç basıncın azlığı veya çokluğu
5. Diyafram ve kaburga kaslarının kasılıp gevşeme hızı
Akciğerlerdeki O2 miktarının artması soluk alıp verme hızını etkilemez.
Doğru cevap E seçeneği.
Çözüm – 12
Hemoglobin solunum gazlarını taşıyan pigmenttir, "hem" ve "globin" kısımlarından meydana gelmiştir. Hemoglobin alyuvarlarda bulunur, memeli alyuvarları çekirdeksiz ve organelsizdir. Bu durum daha fazla hemoglobin taşıyabilmelerini sağlar. Akciğerler böbreklerle beraber kanın pH sinin sabit kalmasını sağlar.
Kan ile hücreler arasındaki O2 ve CO2 alışverişine iç solunum denir.
Doğru cevap C seçeneği.
Çözüm – 13
Koşma sırasında doku hücreleri daha hızlı çalışacağından daha fazla enerji üretimine ihtiyaç duyulur. Bu nedenle hücrede glikozun yıkımı hızlanırken, ATP yapımı artar.
Aşırı enerji üretimi kandaki CO2 miktarını artırır. Kanda CO2 artınca omurilik soğanı uyarılır. Omurilik soğanı önce kalbin daha sonra diyafram ve kaburga kaslarının çalışmasını hızlandırır.
Koşma sırasında sindirim sistemi yavaşlar, buna bağlı olarak sindirim olayları da yavaşlar.
Doğru cevap A seçeneği.
Solunum Sistemi Testi Soruları
Akciğerlerin Yapısı ve Görevleri
SANATSAL BİLGİ
26/04/2018