ÇÖZÜMLÜ TRANSİSTÖR SORULARI II
Elektronik dersi, transistörler konusu. Beyz, emitör ve kollektörüne direnç bağlı olan transistör devresinin çözümü. Beyz, kollektör ve emitör akımlarının hesaplanması. Çözümlü soru – 2 .
Çözümlü transistör sorularının ikincisinde emitörü ile toprak arasına direnç bağlı olan devre örneğini çözerek tüm değerlerini hesaplayacağız. Sonraki örnekte beyz kısmında birden fazla direnç bulunduran devre örneğini çözeceğiz.
Soru – 2

Şekilde görülen devrede transistörün β değeri 185, VBE değeri 0,7 olduğuna göre,
A) IB akımını hesaplayınız.
B) IC akımını hesaplayınız.
C) IE akımını hesaplayınız.
D) VE gerilim değerini hesaplayınız
E) VRB değerini hesaplayınız.
F) VCE gerilimini hesaplayınız.
G) VC gerilim değerini hesaplayınız.
H) VCB gerilimini hesaplayınız.
Çözüm:
A)
Devrenin beyz tarafında kapalı bir parçasını alalım.

Şekilde görülen devre kısmına Kirchoff gerilim yasasını uygulayalım.
Bir hatırlatma yapalım.
IE = IC + IB
IC = β.IB dir.
-5 + 10x103 . IB + 0,7 + 100(IB + 185IB) = 0
10000IB + 100IB + 18500.IB = 4,3
28600.IB = 4,3
IB = 150x10-6 A
= 150 µA
Beyz akımı 150 Mikroamperdir.
B) IC akımının hesaplanması
Akım kazancının
Β = IC/IB olduğunu biliyoruz.
IC = β.IB olduğundan
IC = 185.150x10-6
= 27,75 mA
C) IE akımının hesaplanması
IE akımı beyz akımı ile kollektör akımının toplamıdır. Bu iki akımı toplamak için kollektör akımını Mikroamper cinsinden yazarız.
IB = 150 µA
IC = 27750 µA
IE = 27900 µA
= 27,9 mA
D) VE geriliminin hesaplanması
VE gerilimi 100 Ω luk direncin üzerindeki gerilim değeridir.
VE = IE.RE
= 27,9x10-3 . 100
= 2,79 V
E) VRB gerilim düşümünün hesaplanması.
RB direnci ile beyz akımının çarpımıdır.
VRB = 10x103 . 0,150x10-3
= 1,5 V
F) VCE geriliminin hesaplanması.

Şekildeki devre kısmına Kirchoff Yasasını uygulayalım.
-15 + 200.IC + VCE + VE = 0
200.27,75x10-3 + VCE + 2,79 = 15
VCE = 15 – 5,55 – 2,79
VCE = 6,66 V
Kollektör – Emitör gerilimi 6,66 Volttur.
G) VC gerilim değerinin hesaplanması
VC gerilim değeri VCE ile VE gerilimlerinin toplamına eşittir. Her iki gerilimi de yukarıda hesaplamıştık.
VC = VCE + VE
= 6,66 + 2,79
= 9,45 V
H) VCB geriliminin hesaplanması
VCB gerilimini hesaplamak için transistörün beyz tarafını dolanarak KVL yöntemini uygularız.
VRC gerilimi IC akımı ile R direncinin çarpımına eşittir.
VRC = 200.27,75x10-3
= 5,55 V
VBE gerilimini başta vermiştik. (0,7 V)
VE gerilimini yukarıda hesaplamıştık. (2,79 V)

-15 + VRC + VCB + VBE + VE = 0
-15 + 5,55 + VCB + 0,7 + 2,79 = 0
VCB = 5,96 V
Burada işimizi kolaylaştıran şey devreyi beyz ve kollektör tarafında 2 parçaya ayırabilmemizdir. Bu durum beyz akımını ve VCE akımını hesaplamamızı sağlıyor. Ayrıca devrenin dış tarafına da KVL uygulayabiliyoruz. Bu durum da bizim VCB değerini hesaplamamızı sağlıyor.
Aşağıdaki linklerin 2. cisinde daha karışık, 1. sinde daha basit bir örnek var.
Çözümlü Transistör Devre Sorusu
Çözümlü Transistör Devre Sorusu - 3
SANATSAL BİLGİ
18/11/2019