PARALEL AKIM KAYNAKLARI

Kaynak dönüşümleri konusu. Paralel bağlı akım kaynaklarının eşdeğeri. Devredeki akım kaynaklarının eşdeğerinin bulunması ve gerilim kaynağına dönüştürülmesi. Konu anlatımı ve çözümlü örnekler.

Paralel bağlı birden fazla akım kaynağı, akım yönlerine dikkat edilerek cebirsel olarak toplanarak tek akım kaynağı şeklinde ve paralel dirençlerin de eşdeğeri alınarak tek direnç olarak gösterilebilir.

Şekildeki devrede akım kaynaklarının toplamı,

I = I₁ + I₂ – I₃

Dirençlerin toplamı,

R = R1//R2//R3 tür.

Şimdi her zamanki gibi örnekler üzerinden gidelim.

Örnek: 

Şekildeki devrede,

1. Akım kaynaklarını gerilim kaynağına dönüştürünüz.

 2. R₄ = 3,6 Ω luk direnç üzerindeki gerilimi hesaplayınız.

Çözüm:

Önce akım kaynaklarını toplayarak eşdeğer akım şiddeti Is yi bulalım.

Is = 4 + 6 – 5

= 5 A

R₄ haricinde devrenin eşdeğer direnci,

Rs = 15//10//4

1/Rs = 1/15 + 1/10 + 1 / 4

Rs = 2,4 Ω

Bağımsız gerilim kaynağı Is ile Rs nin çarpımına eşittir.

Vs = 5.2,4

Vs = 12 V

Şimdi devre aşağıdaki gibi olur. 

B) R₄ üzerindeki gerilim.

Devrenin eşdeğer direnci,

R_eş = 2,4 + 3,6 = 6 Ω

Eşdeğer akım,

I = 12 /6 = 2 A

V_R4 = 2.3,6

= 7,2 V

Örnek:

Şekildeki devrede R₄ direnci üzerindeki gerilimi hesaplayınız.

Çözüm:

12 A ile 15 A lik akım kaynaklarını birleştirerek tek akım kaynağı yapalım.

I_s = 12 – 15 = -3 A

Eşdeğer direnci bulmak için 3 ve 6 Ohm luk dirençlerin eşdeğerini alırız.

Şimdi devre aşağıdaki gibi olur.

Şimdi devredeki akım kaynaklarını gerilim kaynağına dönüştürelim.

Şimdi bu devreye Kirchoff gerilim yasasını uygularsak,

Devreden bir I akımı geçtiğini varsayalım.

+6 – 2I – 4I – 12I + 48 = 0

18I = 54

I = 3 A

V_R4 = 3.4= 12 V

Akım kaynaklarını gerilim kaynaklarına dönüştürmesek ne olurdu? Göz akımları yöntemini uygulamamız ve daha fazla işlem yapmamız gerekirdi.

Örnek:

Şekildeki devrede R4 direnci üzerinden geçen Ix akımını hesaplayınız.

Çözüm:

Önce sol taraftaki gerilim kaynağını akım kaynağına dönüştürüyoruz.

I_s = 18/6 = 3 A

Şimdi 6 Ω luk direnç ile 12 Ω luk direnci tek direnç haline getiriyoruz.

= 4 Ω

Şimdi her üç akım kaynağını gerilim kaynağına dönüştürüyoruz.

Şimdi 12 V lik kaynaktan başlayarak Kirchoff Gerilim Yasasını uygulayalım.

-12 + 4Ix + 4Ix + 12Ix + 60 + 3Ix + 18 = 0

23Ix = -66 V

Ix = -2,87 A

Ix akımının yönü ters tarafa yani sağdan sola doğru olmalıdır.

Gerilim Kaynağını Akım Kaynağına Dönüştürme

Akım Kaynağını Gerilim Kaynağına Dönüştürme

SANATSAL BİLGİ

20/08/2019