6. SINIF ONDALIK SAYILARDA BÖLME
6. sınıflar matematik dersi. Ondalık sayılarda bölme işlemi. Ondalıklı sayıların tam sayıya ve tam sayıların ondalıklı sayıya bölünmesi. Konu anlatımı.
Bir Ondalıklı Sayının Bir Tamsayıya Bölünmesi
Kesirlerde bölme işlemi yapılırken, bölen sayı ters çevrilip bölünen sayı ile çarpılıyordu. Bu işlem ondalıklı sayılarda da uygulanabilir.
Örnek:
0,65:5 işlemini yapınız.
Çözüm:
1. yol
5'in çarpma işlemine göre tersi,
= 0,13
2. yol
Virgül yokmuş gibi bölme işlemi yaparız. Bölünen sayının basamak sayısı kadar basamağı soldan virgülle ayırırız.
0,65:5
= 65:5
= 13 Sağda iki basamak kalacak şekilde virgülle ayırmalıyız.
= 0,13
Örnek:
5,68 : 2 işlemini yapınız.
Çözüm:
Bölen sayıyı ters çevirip bölünen sayı ile çarparız.
2'nin tersi
= 2,84
2. Yol
Virgülü kaldırıp bölme işlemini yaparız.
5,68 : 2
= 568:2
= 284
Bölünen sayıda iki ondalık basamak olduğundan işlem sonucunu soldan iki basamak virgülle ayırırız.
Sonuç:
5,68 : 2 = 2,84
Örnek:
15,78 : 12 işlemini yapınız.
Çözüm:
1. Yol
Bölen sayıyı ters çevirip bölünen sayı ile çarparız.
Pay ve paydayı 6’ya bölerek sadeleştirelim.
Pay ve paydayı şimdi 2’ye bölelim.
Paydada 100 sayısı bulunuyor. Paydaki sayıda virgülü iki basamak sola kaydırarak ondalıklı olarak gösterebiliriz.
Sonuç
15,78 : 12 = 1,315
2. Yol
Virgülü kaldırarak bölme işlemini yapalım.
1578:12 = 131,5 olur.
Bölünen sayıda iki basamak ondalık kısım olduğundan sonucu 2 basamak daha virgülle ayırıyoruz.
Sonuç:
15,78 : 12 = 1,315
Ondalıklı Bir Sayıyı Ondalıklı Sayıya Bölme
Örnek:
24,12 : 4,8 işlemini yapınız.
Çözüm:
1. yol
Pay ve paydayı 12’ye bölelim.
Bu sayıyı ondalıklı biçimde göstermemiz gerekirse 201 sayısını 40’a böleriz.
201:40= 5,025
Sonuç:
24,12 : 4,8 = 5,025
2. Yol
Pay ve paydayı tam sayı yapıncaya kadar 10 ile çarparız.
24,12 sayısında iki ondalık basamak var. Bu sayıyı 100 ile çarparsak ondalık basamaktan kurtarırız.
24,12 . 100 = 2412
24,12 sayısını 100 ile çarptık. Bu durumda 4,8 sayısını da 100 ile çarpmalıyız.
4,8 . 100 = 480
Şimdi bölme işlemini yapabiliriz.

Bu şekilde bölerken her iki sayının da virgülden kurtuluncaya kadar aynı sayı ile çarpılması gerekir. Sayılardan biri 1,3265, diğeri 1,1 ise her iki sayıyı da 10000 ile çarpmamız gerekir.
Örnek:
12,325 : 1,25 işlemini yapınız.
Çözüm:
12,325 : 1,25 = | 12325 | |
1000 |
Pay ve paydayı 5’e bölerek sadeleştirelim.
Tekrar 5’e bölersek,
Şimdi pay ve paydayı 2 ile çarpalım.
= 9,86 olarak bulunur.
Bu yöntem işlem alışkanlığı kazandığınızda daha pratiktir.
Örnek:
17,28 : 57,6 işleminin sonucu kaçtır?
Çözüm:
Pay ve paydayı 4’e bölerek sadeleştirelim.
İstersek burada normal bölme işlemine geçebiliriz. Bunun için 432’yi onla çarparız. Bölme işleminden sonra sonucu 10’a böleriz.
4320:1440 işlemini yaparız. Sonuç 3 çıkacaktır. 432’yi 10 ile çarpmış olduğumuz için sonucu 10’a böleriz.
432:1440 = 0,3 olur.
İstersek sayıyı sadeleştirmeye devam ederiz.
Pay ve paydayı tekrar 4’e bölelim.
Sadeleştirmeye devam edebiliriz. Şimdi de pay ve paydayı 9’a bölelim.
Şimdi pay ve paydayı 4’e bölelim. Pay ve paydayı parça parça bölmemizin sebebi bu işlemin pratiğine aşina olmanız içindir. İşlem alışkanlığı kazandığınızda bir kalemde yapabileceksiniz.
= 0,3
Sonuç:
17,28 : 57,6 = 0,3
Tamsayıyı Ondalık Sayıya Bölmek
Kesirli sayılarda bölen sayının ters çevrilerek bölünen sayı ile çarpılması kuralı burada da uygulanır.
Örnek:
36 : 2,88 işlemini yapınız.
Çözüm:
Pay ve paydayı sadeleştirebildiğimiz kadar sadeleştirebiliriz.
Pay ve paydayı 4’ bölersek,
Şimdi pay ve paydayı 9’a bölelim.
Buradan 100:8 = 12,5 sonucunu bulabiliriz veya sadeleştirmeye devam edebiliriz.
Pay ve paydayı tekrar 4’e bölebiliyoruz.
= 12,5
6. Sınıf Devirli Ondalık Sayılar
SANATSAL BİLGİ
19/11/2017