MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI

1. Dünya Savaşına giren Osmanlı İmparatorluğu, ittifak devletlerinin yenilmesi üzerine büyük bir felaketle karşı karşıya kalmıştır.

1. Dünya Savaşı ittifak devletlerinin yenilgisiyle sonuçlanınca, ittifak devletleri tek tek antlaşmalar yaparak savaştan çekildiler. Osmanlı İmparatorluğu da 30 Ekim 1918 yılında Mondros Ateşkes Antlaşması ile yenilgiyi kabullenmiştir.

Osmanlı Devletini savaşa sokan Sadrazam (başbakan) Talat Paşa, Genelkurmay Başkanı Enver Paşa ve Bahriye Nazırı Cemal Paşa kaçarak ülkeyi terk ettiler.

Mondros Ateşkes Antlaşmasının Maddeleri

1. Boğazlar açılacak ve boğazlar bölgesindeki kaleler itilaf devletlerine teslim edilecek.

2. İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikeye düşürecek bir durum görmeleri halinde istedikleri bölgeyi işgal etme hakkına sahip olacaktır.

3. Vilayat-ı Sitte de (Erzurum, Van, Harput, Sivas, Diyarbakır, Bitlis) bir kargaşa çıkarsa bu bölgelerin bir kısmını veya tamamını itilaf devletleri işgal edebileceklerdir. (Bu bölgenin Ermenilere bırakılması planlandığından bu madde ile bölgenin işgaline zemin hazırlanmıştır)

4. Sınırların korunması ve asayişin sağlanması için gereken askerden fazlası terhis edilecektir. (Erzurum’da bulunan 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa bu emre uymamış ve ordusunu terhis etmemiştir)

5. Donanma teslim edilecek ve itilaf devletlerince uygun görülen limanlarda demirli tutulacaktır.

6. Toros tünelleri itilaf devletlerince işgal edilecektir.

7. Demiryolları itilaf devletlerinin denetiminde olacaktır.

8. Telsiz, telgraf ve tüm kablolar itilaf devletlerinin memurlarının denetimi altında olacaktı.

9. Osmanlı Devletinin elindeki savaş esirleri itilaf devletlerine teslim edilecektir.

10.İran ve Kafkasya’ya giren Osmanlı birlikleri derhal geri çekilecektir.

11. Bütün liman ve tersanelerden itilaf devletleri yararlanabilecektir.

12. Ülkenin ihtiyacı karşılandıktan sonra kömür, akaryakıt ve benzer kaynaklarda satın alma kolaylığı sağlanacaktır.

Türk halkı bu antlaşmaya boyun eğmedi. İstanbul’dan Anadolu’ya geçen Atatürk, halkı teşkilatlandırarak Büyük Anadolu İhtilalini başlattı ve işgalci devletleri ve onlarla işbirliği yapan İstanbul Yönetimini yenilgiye uğratarak ülkeyi işgalden kurtarıp, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurdu.