AMERİKAN EĞİTİM SİSTEMİ
Amerikan eğitim sistemi nasıldır, nasıl işlemektedir. Amerika’da okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise eğitimi. Amerika’da üniversiteye kabul şartları ve üniversite eğitimi.
Amerikan eğitim sisteminin en önemli özelliği çok sayıda seçeneklerin bulunmasıdır. Hemen herkese hitap eden eğitim seçenekleri ve zenginliğiyle ABD zengin ve kaliteli bir eğitim olanağı sunar. Burada dikkat edilmesi gereken doğru seçimi yapmaktır.
Amerika 52 eyaletten oluşan bir birleşik devletler topluluğudur. Her eyalet kendi içinde özgürdür. Eyaletler eğitimle ilgili yasalarını kendileri belirlerler. Bununla birlikte tüm eyaletlerin eğitim sistemi büyük ölçüde benzerlik gösterir.
Okul Öncesi Eğitim
Amerika’da da pek çok ülkede olduğu gibi anaokulu bulunur. Okul öncesi eğitim, kreş yapısı ABD’de de vardır. Bununla birlikte okul öncesi eğitim zorunlu değildir ve ücretlidir.
Amerika’da çocuklar için 6 aylıktan 3 yaşına kadar olan çocuklara özel sınıflar bulunur. Bazı okullar sadece 2 ile 4 yaş arasını kabul eder.
Ayrıca kiliseye bağlı okullar, yerel toplum okulları, özel okullar ve Montessari okulları gibi çeşitli okul türleri bulunur. Bunların bazıları çocuklara ücretsiz bakım sunmaktadır.
Paralı olan okul öncesi eğitim kurumları öğrencilere daha kaliteli bir eğitim sunar. Burada çocuklar el becerileri, dans, müzik ve diğer kişisel yeteneklerini geliştirmeye ve oyun ile öğrenmeye dayalı eğitim görürler.
İlkokul Eğitimi
Amerika’da ilkokul eğitimi 5 veya 6 yaşında başlar. Eğer çocuklar 1 yıl okul öncesi eğitime katılırsa ilkokulu 6 yıl olur. Burada 5 yaşında gidilen anaokulu genellikle K sınıfı olarak adlandırılır. Amerika’da çoğu kamu okulu, 5 yaşındaki çocuklar için bir yıl okul öncesi eğitimini verir. K sınıfı zorunlu değildir., çocuklar için zorunlu eğitim 6 yaşından itibaren başlar.
Daha sonra 5 yıl boyunca sürecek ilkokul eğitimi başlar. Çocuk 11 yaşına gelinceye kadar ilkokul eğitimi devam eder. Ayrıca bazı eyaletlerde ilkokul süresi 8 yıl olarak belirlenmiştir. Bu eyaletlerde ortaokul da ilkokul olarak kabul edilmektedir.
Amerika’da çoğu eyalette zorunlu eğitim 8 yıldır (ilkokul + ortaokul) . Bununla birlikte bazı eyaletlerde zorunlu eğitim 11 yıldır. Bu eyaletlerde lise de zorunlu eğitim kapsamındadır.
İlkokul müfredatı; okuma, yazma, matematik, tarih, coğrafya, el sanatları, müzik, bilim, beden eğitimi gibi temel becerileri kazandırma üzerine kurulmuştur. İlkokul öğrencilerine genellikle düzenli ev ödevi verilir.
Bazı ilkokulların son sınıfında yabancı dil dersi bulunur, çoğu eyalette devlet okullarında ilkokul sınıflarında yabancı dil dersi bulunmaz.
İlkokul eğitim "primary school " olarak adlandırılır.
Ortaokul Eğitimi
İlkokuldan sonra 8. Sınıfa kadar sürecek ortaokul dönemi başlar. Ortaokul dönemi 3 yıldır ve zorunludur. Ortaokul eğitimi 6, 7 ve 8. Sınıfları kapsar. Ortaokula "middle school" veya "secondary school" denilmektedir.
Ortaokul öğrencileri okulun bulunduğu eyalet tarafından belirlenen çekirdek müfredat derslerini alırlar. Bu dersler; Matematik, İngilizce, Fen, Sağlık, Beden Eğitimi ve Sosyal Bilgiler dersleridir. Öğrenciler bu ortak derslerle birlikte gelecekteki eğitim ve kariyer planlarına dönük olarak seçmeli dersler de alırlar. Bu seçmeli dersler öğrencilerin görmek zorunda olduğu ders sayısının yaklaşık yarısını oluşturmaktadır.
Öğrenciler genellikle evlerine yakın bir devlet okuluna gitmektedirler. Belirli bir devlet okulunu tercih etmek isteyenlerin o bölgede bir ev kiralaması veya satın alması gerekmektedir. Amerika’da emlakçılardan belirli bir okul için ev bulmalarını istemek normal bir durumdur.
Evine yakın okulu bulunmayan kişilerin çocukları okula otobüs ile taşınırlar.
İlkokul ve ortaokul dönemi genellikle Eylül ayında başlar ve Hazirana kadar devam eder. Yıllık eğitim süresi 9 aydır.
Amerika’da özel okullar eğitim sürelerini kendileri belirlerler. Bu okullar isterlerse 12 ay eğitim verebilirler.
Lise Eğitimi
Lise eğitimi 9. Sınıftan başlar ve 12. Sınıfa kadar devam eder. ABD’de lise eğitiminin süresi 4 yıldır.
Liselerde zorunlu olarak, Matematik, İngilizce, Fen bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji), Tarih, Beden eğitimi dersleri alınır. Öğrenciler zorunlu derslerle beraber yaklaşık bir o kadar da seçmeli ders alırlar.
Yetenekli öğrenciler için ek ders alma fırsatı vardır. Ayrıca bu öğrenciler okul dışı vakitlerinde kurslara katılabilirler. Genellikle bu kurslar öğrenci üniversiteye başvurduğunda üniversite tarafından değerlendirmeye alınır.
Okula giden öğrencilerin %90 ı devlet okullarına, %10 özel okullara gitmektedir. Amerikan vatandaşlarının %1,2 si çocuklarını okula göndermeyip evde eğitirler. Bu öğrenciler okulu dışarıdan bitirme sınavına girer ve o şekilde mezuniyet derecesi alırlar. Yani Amerika’da okula gitmek zorunlu değildir. Ancak okul sınavlarına girerek sınıfı geçmek ve mezun olmak zorunludur.
Lise düzeyinde de diğer sınıflarda olduğu gibi her eyalet kendi çekirdek müfredatını hazırlar ve uygulamaya koyar. Bununla birlikte temel dersler tüm eyaletlerde ortaktır.
Amerika’da eğitim ilkokuldan lise sonuna kadar ücretsizdir. Ancak bu öğrenciler kırtasiye, üniforma ve kitaplarını kendileri alırlar.
Kar amacı gütmeyen az bir devlet desteği alan, gelirinin önemli bölümünü bağışlarla karşılayan okullara Charter okulları denilmektedir. Bu okullar devlet okullarına göre daha bağımsızdır.
Amerika’da lise düzeyinde paralı özel okullar bulunur. Bu okullar diğer okullara göre daha bağımsızdır ve daha kaliteli eğitim sunmaktadır. Bu okullarda genellikle yatılı tesisleri bulunur. Böylece uzak yerlerden gelen öğrenciler bu tesislerde kalabilir.
Üniversite Eğitimi
Amerika’da öğrenciler Liseden sonra kolejlere veya üniversiteler giderler. Üniversite eğitimi zorunlu değildir. Kolejler ve üniversiteler yükseköğretim olarak adlandırılır.
Amerika’da çok gelişmiş bir üniversite sistemi vardır. ABD yükseköğretim sistemi büyük ölçüde hükümet düzenlemesinden bağımsızdır. Ayrıca oldukça çeşitli üniversiteler bulunur.
Amerika’daki üniversiteleri başlıca üç grupta toplayabiliriz.
-Devlet Üniversiteleri
-Özel Üniversiteler
-Toplum Kolejleri
Özel Üniversiteler
Bu üniversiteler bir şahıs veya şirket tarafından kurulan ve diğer üniversitelere göre daha pahalı olan burslu veya burssuz üniversitelerdir.
Toplum Kolejleri
2 yıllık önlisans eğitimi veren okullara topluluk kolejleri denilmektedir.
Devlet üniversiteleri ABD yönetimi tarafından kurulur ve finanse edilirler. Her eyalette en az bir devlet üniversitesi ve devlet koleji bulunur.
Üniversiteler öğrenci kabulünde kendi kurallarını belirler ve uygularlar. Bununla birlikte temel kritelerler hemen her üniversitede ortaktır. Bu kriterler,
- Bir öğrencinin lise son sınıfında girdiği üniversite giriş sınavı sonuçları (SAT, ACT)
-Lise Eğitimindeki not ortalaması
-Gittiği lisedeki ders yükünün zorluğu
-Öğrencinin katıldığı veya gerçekleştirdiği toplum hizmeti
-Öğrencinin okulda katıldığı eğitim, spor vb. etkinlikler
-Öğrenci kompozisyonu
Amerika’da yükseköğrenim lisans, yüksek lisans ve doktora bölümlerinden oluşur.
Finlandiya Eğitim Sistemi
SANATSAL BİLGİ
12/10/2018