Özel Ders

GEDİZ, BÜYÜK VE KÜÇÜK MENDERES

Ege Bölgesinin üç büyük nehri. Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz Nehirleri. Uzunluk, havza ve bölge bilgileri. Üzerlerinde bulunan barajlar.

BÜYÜK MENDERES NEHRİ

Ege bölgesinde yer alan, büklümler yaparak aktığı için bu isim verilen bir nehrimizdir. Menderes eğimli olmayan arazilerde akarsuların bir sağa bir sola kıvrımlar yaparak oluşturduğu yer şekillerine verilen isimdir. Nehir menderesler çizerek aktığı için bu ismi almıştır. Antik çağdaki ismi de aynı anlama gelen Maindros tur.

Büyük Menderes Nehri, Afyon ilinin Dinar ilçesinde doğar, daha sonra diğer kolların birleşmesiyle Büyük Menderes Nehrini oluşturur. Nehri oluşturan ilk iki kol Banaz çayı ve Kufi Çayı dır. Nehrin en büyük kollarından biri olan Banaz Çayı Uşaktan doğmaktadır. Denizli, Aydın şehirlerinden geçerek Aydının Söke ilçesinde denize dökülür. Batı Anadolu Bölgesinin en büyük nehridir. Toplam uzunluğu 584 km dir. Havzasının alanı ise 24.873 km² dir. Nehir havzası Türkiye yüzölçümünün %3,2 si kadar yer kaplar.

Nehrin denize döküldüğü yerde delta ovası oluşmuştur. Delta Büyük Menderes Deltası adını alır. Deltanın büyüklüğü 98 km² dir.

Nehir Üzerindeki Barajlar

Çal HES Denizli

Akbaş HES Denizli

Adıgüzel barajı ve hes Denizli

Cindere barajı ve hes Denizli

Feslek HES Aydın

Akkent çalkuyucak HES denizli

KÜÇÜK MENDERES NEHRİ

Bozdağlardan karakoyun yaylasından doğar. Selçuk ovasını sulayarak aynı ilçede denize dökülür. Uzunluğu 175 km dir.

Nehir havzasında İzmir, Manisa, Aydın şehirleri bulunur. İzmir’in %56 sı, Aydın’ın %16 sı, Manisa’nın %0,8 i havza içinde kalır.

Havza alanı 3255 km² dir.

Küçük Menderes Nehri Barajları

Tahtalı Barajı Gümüldür

Seferihisar Barajı Seferihisar

Kavakdere Barajı Seferihisar

Ürkmez Barajı Seferihisar

Alaçatı Barajı Çeşme

Balçova barajı Balçova

Beydağ barajı Beydağ

GEDİZ NEHRİ

Kütahya ilinin sınırları içerisinde yer alan Murat dağından doğar, Uşak ve Manisa şehirlerinden geçerek İzmir’e girer. İzmir körfezinde denize dökülür.

Gediz Nehri ilk çağlardan beri bölgenin en önemli hayat kaynağı olmuştur.

Antik çağda nehrin adı Mainonemos adıydı. Bu sözcük azgın, öfkeli, taşkın anlamına geliyordu.

Homerousun illiada destanında ismi Maionia olarak geçer ve kutsal nehir anlamına gelir.

Gediz nehrinin hayat verdiği Gediz Ovası yaklaşık 17.500 km² dir. Türkiye’nin ekonomi açısından en önemli bölgelerinden biri olmaktadır.

Yıllık ortalama debisi 60,48 m³ /s tür.

Uzunluğu 41 km, havzası 17500 km² dir. Denize döküldüğü yerde Gediz Deltasını oluşturmuştur.

Nehir üzerinde Demirköprü barajı bulunur.

menderes_gediz