TARİH ÖNCESİ ANTİK ÇAĞLAR

Yazının bulunmasından önceki devirler. Paleolitik (taş devri), Mezolitik (Orta taş devri), Neolitik (Cilalı taş devri), Bakır çağı, tunç çağı, demir çağı.

Paleolitik Çağ (Yontma Taş Devri)

İnsanlığın ilk ortaya çıkışından M.Ö. 10.000 yılına kadar sürdüğü kabul edilmektedir. Çaytaşı, çakmaktaşı, hayvan kemikleri ve ağaçlardan ilk aletler yapılmıştır.

İnsanlar mağaralarda ve kovuklarda büyük gruplar / aileler halinde yaşadılar.

İlkel bir hayat tarzının yaşandığı bu dönemde insanlar avcılık ve toplayıcılıkla geçindiler. Doğadaki hazır gıdalarla ve avladıkları hayvanlarla beslendiler.

Bu devrin sonlarına doğru ateş bulunmuş, çiğ etleri pişirmede ve yırtıcı hayvanlardan korunmada kullanılmıştır.

Bu dönem insanları mağara duvarlarına resimler çizerek ilk sanatsal faaliyetleri başlatmışlardır.

Kıyafet olarak avladıkları hayvanların postlarını giyip soğuktan korunmuşlardır.

Paleolitik çağ alt, orta ve üst olmak üzere üçe ayrılır.

Bu döneme ait ilk yerleşim yerleri, İspanyadaki Altamira ve Fransadaki Lasque mağaraları olarak bilinmektedir. Türkiye’de Antalya da Karain, Beldibi ve Belbaşı mağaraları ile İstanbuldaki Yarımburgaz mağaralarında bu döneme ait kalıntılara rastlanmıştır.

Mezolitik Çağ (Orta Taş Devri)

Paleolitik Çağdan, Neolitik Çağa geçiş dönemidir. Paleolitik çağdan fazla bir farklılık göstermez. Bu dönemde iklim değişmeye başlamış ve havalar ısınmıştır. 

Bu döneme ait en önemli kalıntılar Samsun Tekkeköy, Antalya Beldibi ve Belbaşı mağaralarında bulunmuştur.

Neolitik Çağ (Cilalı Taş Devri)

Bu devirde ilk yerleşim yerleri kurulmaya başlanmıştır. Bu dönemde ilk köy kurulmuş, insanlar ova ve su kenarlarına inerek toprağı işlemeye başlamışlardır. 

Bu dönemde ilk ticari faaliyetler başlamış. Miras, mülkiyet ve sınıf farklıları doğmuştur.

Keten, kenevir gibi bitkiler yetiştirilmiş, dokumacılık yapılmıştır. Yine bu dönemde pişmiş topraktan çanak ve çömlekler yapmışlardır.

Tekerlek bu dönemde icat edilmiştir.

Kültürel etkileşim gelişti.

Bu döneme ait yerleşim yerleri Konya – Çatalhöyük, Urfa - Söğüt Tarlası, Burdur – Hacılar, Antep – Sakçagözü dür.

Maden Çağı

Maden Çağı üç bölümde incelenir.

1. Bakır Çağı (Kalkolitik Çağ)

İnsanlar bu dönemde madenleri bulup kullanmaya başladılar. İlk kullandıkları maden işlenmesi kolay olan ve doğada bol bulunan bakır madeni olmuştur. Bakırdan kap- kacak, silah yapmışlardır.

Avcılık yerini tarıma bıraktığından önemini kaybetmiştir. Yine insanlar yerleşik hayata geçmeye başladıklarından mağara duvarları yerine yaptıkları çanak ve çömleklerin üzerine geometrik şekiller ve resimler yapmışlardır.

Ülkemizde bu döneme ait yerleşim yerleri Çorum Alacahöyük, Çanakkale Kumtepe ve Truva dır.

2. Tunç Çağı

İnsanlar bu dönemde bakırla kalayı birlikte eriterek tunç elde ettiler. İlk şehir devletleri ortaya çıktı. Sümerler, Hitiler gibi devletler bu dönemde kurulmuştur.

Bu döneme ait yerleşim yeri ülkemizde Kayseri Kültepe de bulunur.

3. Demir Çağı

Demirin bulunması ile silah ve araç gereç yapım teknikleri gelişmiş, üretim artmış, ticaret hayatı gelişmiştir. Bu dönemin sonunda yazı bulunmuştur.

Ülkemizde bu döneme ait yerleşim yerleri Çorum Alacahöyük, Yozgat Alişar, Çanakkale Truva dadır.