TÜRKİYE’NİN İKLİMİ
İklimin tanımı. Türkiye’de görülen iklim tipleri. Karasal iklimi, Akdeniz iklimi, Marmara iklimi ve Karadeniz iklimi.
İklim geniş bir bölge içerisinde uzun yıllar boyunca değişmeyen ortalama hava koşullarıdır. Zaman zaman o bölge iklimine uymayan hava olayları görülse de bunların uzun yıllar içerisindeki ortalaması aynı kalır.
Bir bölgenin sıcak veya soğuk oluşunu, yağışlı veya kurak oluşunu, ormanlık veya bozkır oluşunu o bölgenin iklimi belirler.
İklim yerleşim alanlarının dağılışı üzerinde de rol oynar. Dünya üzerindeki nüfusun büyük bölümü elverişli iklim şartlarının hüküm sürdüğü bölgelerde toplanmıştır. Dünya nüfusunun büyük bölümü orta kuşakta toplanmıştır. Çünkü bu bölgenin iklimi ılıman iklim tipidir. Yağışlar düzenli, hava sıcaklığı çok soğuk veya çok sıcak değildir.
Türkiye kuzey yarımkürede orta kuşakta yer alır. Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili oluşu, dağların uzanış yönü, doğusunda büyük kara parçasının olması Türkiye’de farklı iklim tiplerinin görülmesine neden olmuştur.
Türkiye’de Görülen İklimler Şunlardır.
1. Karasal İklim
2. Akdeniz İklimi
3. Marmara İklimi
4. Karadeniz İklimi
1. Karasal İklim
Bu iklim tipinde yaz ve kış sıcaklık ortalamaları arasındaki fark fazladır. Yağışlar genellikle ilkbahar ve kış aylarında düşmekte, yağışlar kışın genellikle kar şeklinde olmaktadır.
Bu iklim tipi İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu bölgelerinde ve Trakya’nın iç kesimlerinde görülür. Bu iklim tipi dörde ayrılır.
a. Güneydoğu Anadolu Karasal İklimi:
Yazları çok sıcak ve kurak, kış mevsimleri ise genellikle ılık geçer. En soğuk ayı olan ocak ayı sıcaklık ortalaması 3,7 °C, en sıcak ayı olan temmuz ayının sıcaklık ortalaması ise 29,8 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 16,4 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 565,7 mm dir.
b. Doğu Anadolu Karasal İklimi:
Kışlar uzun ve soğuk, yazlar serin geçer. Kış mevsimi genellikle kar yağışlıdır. Kar örtüsü bazen bahar aylarına kadar yerden kalkmaz. Don olayları sıklıkla görülür.
Bu bölgenin ocak ayı sıcaklık ortalaması – 4,2 °C, temmuz ayı sıcaklık ortalaması 24,2 °C dir. Yıllık ortalama sıcaklığı 10,2 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 579,4 mm dir.
c. İç Anadolu Karasal İklimi:
Kışları soğuk, yazları ise Doğu Anadolu Karasal iklimine göre daha sıcak geçer. Kış mevsimlerinde kar yağışı ve don olayları görülür. Doğuya doğru gidildikçe sıcaklık ortalaması düşer.
Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 22 °C, ocak ayı ortalama sıcaklığı – 0,7 °C dir. Yıllık ortalama sıcaklığı 10,8 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 413,8 mm dir.
d. Trakya Karasal İklimi:
Yaz mevsimleri sıcak, kış mevsimleri soğuktur. Temmuz ayı sıcaklık ortalaması 23,9 °C, ocak ayı ortalama sıcaklığı 2,8 °C dir. Yıllık ortalama sıcaklığı 13,2 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 559,7 mm dir.
2. Akdeniz İklimi
Bu iklim tipi, Akdeniz bölgesinin kıyı kesimleri ve Torosların güneye bakan kısımlarında, İç Anadolu’nun batı bölümünde ve Ege bölgesinin büyük bölümünde görülür. Tipik Akdeniz iklimi özellikleri görülür. Yaz mevsimleri sıcak ve kurak, kış mevsimleri ılık yağışlıdır. Kıyı kesimlerinde kış mevsimleri ılık geçer ve don olaylarına pek rastlanmazken yüksek kesimler kar yağışlı olur.
Temmuz ayı sıcaklık ortalaması 26,8 °C, ocak ayı sıcaklık ortalaması 6,4 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 16,3 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 725,9 mm dir.
3. Marmara İklimi
Marmara Bölgesinin Güneyi ile Ege Bölgesinin Kuzey kesimlerinde bu iklim tipi egemendir. Bu iklim tipi Akdeniz ve Karadeniz iklimleri arasında bir geçiş özelliği gösterir. Yazlar ne Akdeniz iklimi kadar kurak, nede Karadeniz iklimi kadar yağışlıdır.
Temmuz ayı sıcaklık ortalaması 23,7 °C, ocak ayı sıcaklık ortalaması 4,9 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 14 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 595,2 mm dir.
4. Karadeniz İklimi:
Bu iklim Karadeniz Bölgesinin kıyı kesimleri, Kuzey Anadolu Dağlarının Karadeniz’e bakan kısımları ve Marmara Bölgesinin kuzey kısmında görülür. Yaz ve kış sıcaklık farkı azdır. Yaz mevsimleri genellikle serin, kışlar ılık geçer. Kış mevsimlerde yüksek yerlerde kar yağışı görülür, ancak bu kar yerde fazla kalmaz. Yağışlar düzenli dağılmıştır. Her mevsim yağış görülür.
Temmuz ayı sıcaklık ortalaması 22,1 °C, ocak ayı ortalama sıcaklık ortalama sıcaklığı 4,2 °C dir. Yıllık ortalama sıcaklık 13 °C dir.
Ortalama yıllık yağış 842,6 mm dir.
